همانطور که می‌دانید، انجام سونوگرافی برای مادران باردار در دوره‌های مختلفی از بارداری الزامی است. با استفاده از سونوگرافی می‌توان به طور کامل از وضعیت جنین و سلامتی آن مطلع شد. علاوه بر این، دستگاه سونوگرافی سایر مشخصات فیزیکی جنین را نیز در اختیار والدین قرار می‌دهد. به عنوان مثال، دقت سونوگرافی در تشخیص وزن جنین باعث شده است تا بتوان از این روش برای تعیین وزن جنین و سایر ویژگی‌های آن استفاده کرد.
به طور کلی، سونوگرافی تحت شرایط متفاوت و در دوره های مختلفی قبل از تولد برای نشان دادن تصویری از جنین در داخل رحم، انجام می‌شود. اپراتور سونوگرافی نه تنها با کمک این روش به طور کامل از سلامتی جنین مطلع خواهد شد، بلکه می‌تواند متوجه شود که آیا آزمایشات پزشکی دیگری برای بررسی سلامت جنین لازم است یا خیر.
چطور مطمئن باشیم سونوگرافی برای جنین ضرر ندارد؟
یکی از مهم‌ترین سوالاتی که برای مادران باردار ایجاد می‌شود این است که تا چه اندازه می‌توان به نتایج سونوگرافی اعتماد کرد؟ همانطور که در آفتاب آنلاین گفته شده است، اینکه می توان به این نتایج اطمینان کرد یا خیر، کاملا به ویژگی های دستگاه و تخصص اپراتور بستگی دارد.
بسیاری از مادران در دوران بارداری در رابطه با خطرات دستگاه سونوگرافی برای سلامت جنین نگران هستند و ممکن است از انجام جلسات سونوگرافی امتناع ورزند. توجه داشته باشید که سونوگرافی زمانی کاملا بی‌خطر خواهد بود که توسط یک پزشک متخصص یا تکنسین سونوگرافی انجام شود. در این صورت، مادران باردار باید کاملا مطمئن باشند که انجام سونوگرافی هیچ خطری برای مادر و جنین خواهد داشت.
در دستگاه سونوگرافی، برخلاف سایر ابزاهای تصویربرداری، از امواج صوتی استفاده می‌شود. در حالی که معمولاً در سایر دستگاه‌های تصویربرداری پزشکی، از اشعه ایکس برای نمایش ساختار داخلی بدن استفاده خواهد شد. امواج التراسونیک خطرات کمتری نسبت به اشعه ایکس دارند.
دستگاه سونوگرافی حدود ۳۰ سال است که در بسیاری از کشورهای جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد و تاکنون خطر خاصی مبنی بر آسیب دستگاه سونوگرافی به جنین گزارش نشده است. بنابراین می‌توان گفت این دستگاه کوچکترین آسیبی به جنین وارد نمی‌کند. این دستگاه قادر است بسیاری از مشکلات جنین را تشخیص دهد. اما توجه داشته باشید که دستگاه سونوگرافی قادر به تشخیص همه مشکلات نیست و ممکن است برخی از نقایص مادرزادی را ثبت نکند.
گاهی اوقات ممکن است دستگاه سونوگرافی یک نقص مادرزادی را در تصویر ثبت کند، در حالی که واقعا نقصی در جنین وجود ندارد. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم اگر در دوران بارداری از دستگاه سونوگرافی برای بررسی وضعیت جنین استفاده می‌کنید، حتما آزمایش‌های پیگیری دیگر را نیز انجام دهید.
آیا انجام سونوگرافی زیاد برای جنین ضرر دارد؟
همانطور که می‌دانید، بسیاری از مادران باردار مجبور هستند در زمان حاملگی به دفعات از دستگاه سونوگرافی برای تشخیص ویژگی‌های مختلف جنین استفاده کنند. گاهی اوقات انجام سونوگرافی صرفاً برای چکاپ ماهانه و اطمینان از سلامتی جنین انجام می‌شود. اما در برخی از موارد، مادران باردار هنگام رشد جنین متوجه برخی از مشکلات می‌شوند. در این حالت ممکن است تعداد دفعات سونوگرافی برای بررسی کامل وضعیت جنین افزایش پیدا کند.
بسیاری از مادران باردار که مجبور به شرکت در جلسات متعدد سونوگرافی هستند، بابت خطرات این دستگاه برای جنین نگران می‌باشند. این دسته از افراد باید بدانند که دستگاه سونوگرافی کوچکترین ضرری برای رشد جنین ندارد و افزایش تعداد جلسات سونوگرافی نیز بر این موضوع موثر نخواهد بود.
به طور کلی، امواجی که از طرف دستگاه سونوگرافی به سطح پوست مادر تابیده می‌شوند، در میان امواج فراصوت قرار می‌گیرند و امواج فراصوت به صورت طبیعی نمی‌توانند آسیبی به بافت‌های بدن انسان بزنند.
ضرورت انجام سونوگرافی بارداری
به طور کلی، کارکردها و مزایای سونوگرافی در پزشکی بسیار گسترده است. از دستگاه سونوگرافی نه تنها برای تشخیص وضعیت جنین و سلامتی مادر استفاده می‌شود، بلکه برای درمان و تشخیص بسیاری از بیماری‌ها همچون بیماری‌های مربوط به رحم و تخمدان یا حتی اندام‌های تناسلی مردانه نیز استفاده می‌شود.
می‌توان از این دستگاه برای تشخیص بیماری‌های مربوط به کلیه یا سایر اندام‌های داخلی نیز استفاده کرد. با این حال، انجام سونوگرافی در دوران بارداری بیشتر شایع است. ضرورت انجام سونوگرافی بارداری شامل موارد زیر هستند:
۱. بسیاری از افراد ممکن است به اشتباه تصور کنند باردار هستند. با استفاده از دستگاه سونوگرافی می‌توان متوجه شد که آیا فرد مورد نظر واقعا باردار است یا خیر.
۲. دستگاه سونوگرافی به طور کامل میزان رشد جنین را مورد بررسی قرار می‌دهد. یعنی با استفاده از دستگاه سونوگرافی می‌توان متوجه شد که جنین چند ماهه است و وضعیت رشد آن ضعیف است یا قوی.
۳. یکی دیگر از دلایلی که باعث می‌شود انجام سونوگرافی در دوران بارداری الزامی باشد، بررسی علائم حیات در کودک است. اولین کاری که اپراتور سونوگرافی انجام می‌دهد، بررسی علائم حیاتی مثل ضربان قلب، میزان حرکت کردن جنین و فرایند رشد است.
4. دستگاه سونوگرافی همچنین می‌تواند تعداد فرزندان را نشان دهد. گاهی اوقات ممکن است مادران فرزند چندقلو باردار باشند که به کمک دستگاه سونوگرافی می‌توان این موضوع را متوجه شد.
۵. سونوگرافی نقش موثری در تعیین نقایص مادرزادی جنین دارد. به عنوان مثال، نقص ستون فقرات یا ایرادات مربوط به اندام‌های داخلی مثل مغز، قلب و کلیه به طور کامل با استفاده از دستگاه سونوگرافی قابل تشخیص هستند.
۶. دستگاه سونوگرافی نقش موثری بر تعیین نحوه قرارگیری جنین درون رحم دارد. گاهی اوقات ممکن است جنین در خارج از رحم رشد کند که در این حالت خطرات بسیار زیادی مادر را تهدید خواهد کرد.
۷. یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث می‌شود انجام سونوگرافی بارداری الزامی باشد، تعیین وزن جنین است. اگر تمامی جلسات سونوگرافی در سه ماهه اول بارداری را انجام دهید و متوجه شوید که جنین ناسالم است، باز هم برای تعیین قد و وزن جنین در سه ماهه دوم و سوم باید در جلسات سونوگرافی شرکت کنید. وزن جنین به تنهایی نشان می‌دهد که نحوه رشد و نمو کودک درون رحم مادر چگونه است.
سونوگرافی، بهترین راه برای تشخیص سلامت جنین
تحقیقات و پژوهش‌ها در اینجا نشان می‌دهد که امواج دستگاه سونوگرافی برخلاف امواج دستگاه اشعه ایکس، کوچکترین آسیبی به جنین و سلامت آن وارد نخواهند کرد. بنابراین، انجام سونوگرافی به دفعات متعدد ضرری ندارد.
سونوگرافی بهترین راه برای تشخیص سلامت جنین و بررسی ویژگی‌های فیزیکی مثل قد یا وزن جنین است. حتی در بسیاری از موارد از سونوگرافی داپلر برای بررسی وضعیت جنین و مادر استفاده می شود. مزایای سونوگرافی داپلر برای جنین برای مادر و جنین بسیار است. با این حال شما باید پیش از انجام سونوگرافی حتما در این زمینه اطلاعات لازم را کسب کنید.